Üç beş şiir okumadan gözüme uyku girmez.
Tatilin gelmesini iple çekiyorum.
Yayla havası bana çok iyi geliyor.
* Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan sonra gelen sözcük küçük harfle yazılır.
2007 yılı benim için oldukça başarılı ve neşeli geçti.
2008 yılında araç satışlarında ciddi bir düşüş yaşandı.
* Cümle içinde, tırnak içine alınan aktarma cümlelerinin ilk harfi büyük yazılır.
Victor Hugo, “Ey şair, bana yağmurdan bahsetme, yağdır.” der.
Babam, “Çok geciktim!” diyerek aceleyle çıktı.
Eve gelene kadar annem, “Oğlum biraz yavaş sür.” diye söylendi durdu.
* Şiirlerde dizelerin ilk harfi büyük yazılır.
Terk etmedi sevdan beni,
Aç kaldım, susuz kaldım.
Hayın, karanlıktı gece.
Can garip, can suskun
Can paramparça...
Ve ellerim kelepçede,
Tütünsüz, uykusuz kaldım,
Terk etmedi sevdan beni...
Ahmed Arif
* Özel adların ilk harfi büyük yazılır.
* Kişi ad ve soyadlarının ilk harfi büyük yazılır.
Cahit Sıtkı Tarancı, Peyami Safa, Serdar Ortaç, Şener Şen.
* Hayvanlara verilen adların ilk harfi büyük yazılır.
Minnoş, Boncuk, Tekir, Karabaş, Garip.
* Ülke, ulus, dil, lehçe adlarının ilk harfi büyük yazılır.
Türkiye, Fransa, İngiltere, Arap, Yunan, Rus, Türkçe, İngilizce, Azerice, Türkmence.
* Din, mezhep, tarikat adlarının ilk harfi büyük yazılır.
İslamiyet, Hristiyanlık, Müslüman, Hristiyan, Katolik, Hanefî, Şafii, Hanbeli, Maliki, Nakşibendi, Mevlevilik, Alevilik, Melamilik.
* İl, ilçe, köy, kasaba, semt, mahalle, cadde, bulvar, sokak adlarının ilk harfi büyük yazılır.
Adana, Isparta, İzmir, Seyhan, Kozan, Karaisalı, Pozantı, Şambayadı, Bağtepe, Çamdere, Gazipaşa Bulvarı, Turgut Özal Bulvarı, Bankalar Caddesi, Kıyıboyu Caddesi, Obalar Caddesi, Sarmaşık Sokak, Kanarya Sokak.
* Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe, bucak, belde, köy vb. sözler küçük harfle başlar.
Adana ili, Karaisalı ilçesi, Düzağaç köyü
* Kıta, bölge, dağ, ova, deniz, göl, nehir, akarsu adlarının ilk harfi büyük yazılır.
* Yer adlarında ilk isimden sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci adlar büyük harfle başlar.
Asya, Avrupa, Van Gölü, Ağrı Dağı, Erciyes Dağı, Ege Denizi, Akdeniz, Kızılırmak, Seyhan Nehri, Çukurova, Konya Ovası, Çanakkale Boğazı, Zigana Geçidi, Süveyş Kanalı.
* Kitap, dergi, gazete, film adlarının ilk harfi büyük yazılır.
* Şayet ad birden fazla sözcükten oluşuyorsa, her sözcüğün ilk harfi büyük yazılır.
Dudaktan Kalbe, Aşk-ı Memnu, Şu Çılgın Türkler, Varlık, Türk Dili, Atlas, Hürriyet, Sabah, Radikal.
* Özel ada dâhil olmayan gazete, dergi vb. sözcükler küçük harfle yazılır.
Milliyet gazetesi, Akşam gazetesi, Türk Dili dergisi, Atlas dergisi.
* Millî ve dinî bayramlar ile bayram niteliği kazanmış gün adlarının ilk harfi büyük yazılır.
Cumhuriyet Bayramı, Zafer Bayramı, Ramazan Bayramı, Kurban Bayramı, Öğretmenler Günü, Anneler Günü, Babalar Günü, Sevgililer Günü.
* Yön bildiren adlar, yer adlarından önce kullanıldığında büyük harfle, sonra ya da tek başına kullanıldığında küçük harfle başlar.
Yer adından önce : Büyük harf
Yer adından sonra : Küçük harf
Tek başına: Küçük harf
Rize, Doğu Karadeniz’in güzel bir şehridir.
Yaklaşık on yıl Batı Anadolu’da öğretmenlik yaptım.
Sapanca Gölü, Güney Marmara Bölgesi’ndeki tatlı su göllerinden biridir.
Emlakçımız ev fiyatlarının Kuzey Adana’da çok yüksek olduğunu söyledi.
Antalya’nın kuzeyinde kış yaşanırken, güneyinde sımsıcak bir yaz yaşanıyor.
Yüz metre ileriden güneye sapacaksın.
Rüzgâr kuzeybatıdan hafif hafif esiyor.
* Yön bildiren sözcükler belli bir yeri ya da orada yaşayan halkı anlatmak amacıyla kullanıldığında büyük harfle başlar, sonlarına gelen ekler kesme işaretiyle ayrılır.
Şimdiye kadar Batı hangi konuda bize gerçek anlamda destek oldu?
* Resmî kurum, kuruluş, parti, dernek, örgüt, vakıf adları büyük harfle başlar.
Garanti Bankası, Sağlık Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Türk Dil Kurumu, Verem Savaş Derneği, Tüketici Hakları Derneği, Emekli Sandığı, Türkiye İş Kurumu, Mehmetçik Vakfı, Kalp Vakfı.
* Kişi adlarıyla kullanılan unvanlar, ister addan önce gelsin ister addan sonra gelsin büyük harfle başlar.
Mimar Sinan, Doktor Feyyaz Etiz, Muhtar Hayri, Mahmut Ağa, Halil Çavuş, Genç Osman, Deli İbrahim, Çolak Salih, Bıçkın Ali, Yüzbaşı Cengiz Topel
* Akrabalık bildiren unvanlar küçük harfle yazılır.
Bu kitabı bana Gülçin teyzem önermişti.
Sevgi halam iki gündür yoğun bakımda yatıyormuş.
Sami dayım öyle hızlı araba sürüyor ki…
Doğum günümde Ayça yengem bize kendi elleriyle pasta yapmıştı.
* Kişi adlarından sonraki unvanlara gelen ekler kesme işaretiyle ayrılır.
Hasan Efendi’ye iki de gazete almasını söyler misin?
Yanına gelebilmek için Adnan Bey’e ne diller döktüm.
Özlem Hanım’dan kaç lira borç aldın?
Öğrencilerin tümü Hayat Öğretmen’i çok seviyor.
Mehmet Hoca’nın önerdiği kitapların hepsi birbirinden güzel.
* Özel adlardan türetilen sözcüklerin ilk harfi büyük yazılır.
Türkçe, Atatürkçü, Adanalı, Avrupalı.
* Özel adlardan sonra gelen çekim ekleri, kesme işareti (’) ile ayrılır.
Sarıkamış’ta şehit düşen askerlerimizi saygıyla anıyoruz.
Nurullah Ataç’ın deneme ve eleştiri türlerindeki yazılarını okumalısın.
Edebiyat dersinde Yaban’dan sonra Yaprak Dökümü’nü işleyeceğiz.
Bu çiçekleri benim adıma Duygu’ya sen verir misin?
* Yazılara konan başlıkların her sözcüğü büyük harfle başlar.
Güzel Türkçemiz, Sait Faik’in Hikâyeciliği, Orhan Veli’nin Şiir Dünyası, Sinemanın Büyüsü, Av Tutkusu, Gençliğin Sorunları
* Başlıkta bulunan “ve, ile, de, ki” gibi bağlaçlar ile “mi” soru edatı küçük harfle yazılır.
Dil Kirliliği ve Alınması Gereken Önlemler, Leyla ile Mecnun, Ağustos Böceği ile Karınca, Güler misin, Ağlar mısın?, Ben de Çocuktum.
* Başlıkta bulunan sözcüklerin her harfi büyük yazılabilir. Bu durumda başlıkta bulunan “ve, ile, de, ki” gibi bağlaçlar ile “mi” soru edatının her harfi büyük yazılır.
SANAT VE YAŞAM, SUÇ VE CEZA, KEREM İLE ASLI, AKTÖR DEDİĞİN NEDİR Kİ?, PARA MUTLULUK GETİRİR Mİ?
* Hitap sözlerinde sözcüklerin ilk harfi büyük olur.
Değerli Öğretmenim,
Canım Arkadaşım,
Sayın Okul Müdürüm,
Sevgili Öğrenciler,
Yazar Bülent Sakça
