Hece Yapısı ve Satır Sonunda Kelimelerin Bölünmesi

Necmettin Yalçınkaya kullanıcısının resmi
Türkçede kelime içinde iki ünlü arasındaki ünsüz, kendinden sonraki ünlüyle hece kurar: a-ra-ba, bi-çi-mi-ne, in-sa-nın, ka-ra-ca, alt-lık, al-dı. Kelime içinde yan yana gelen ünsüzlerden sonuncusu kendisinden sonraki ünlüyle, diğerleri kendilerinden önceki ünlüyle hece kurar: bir-lik, sev-mek, Türk-çe, Kork-maz.

Batı kökenli kelimeler, Türkçenin hece yapısına göre hecelere ayrılır: band-rol, kont-rol, port-re, prog-ram, sant-ral, sürp-riz, tund-ra, volf-ram.

Türkçede satır sonunda kelimeler bölünebilir, fakat heceler bölüne*mez. Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır sonuna kısa çizgi (-) konur.



Burasını ilk defa görüyormuş gibi duvarlara, perdelere, möblelere, eş-

yalara bakıyor, hayret ediyordu. Bütün bu muhitte Türk hayatına, Türk ruhu-

na ait bir gölge, bir çizgi bile yoktu. Birden Bursa'daki çocukluğunun geçti-

ği babaevini hatırladı; sofada rahat ve beyaz örtülü divanlar vardı.



(Ömer Seyfettin)



Bitişik yazılan kelimelerde de bu kurala uyulur: ba-şöğ-ret-men, il-ko-kul, Ka-ra-os-ma-noğ-lu.



Ayırmada satır sonunda ve satır başında tek harf bırakılmaz:



.................................................. .................................................. ....... u-



çurtma değil,



.................................................. .................................................. ..uçurt-



ma;



.................................................. ................................................ müdafa-



a değil,



.................................................. .................................................. . müda-



faa;



Kesme işareti satır sonuna geldiğinde yalnız kesme işareti kul*lanılır; ayrıca çizgi kullanılmaz.



.................................................. ................................................. Edirne'



nin...



.................................................. ................................................ Ankara'



dan...



.................................................. .................................................. . 1996'



da...



Kaynak:TDK

Kısaltmalar

Formularbeginn

Kısaltma; bir kelime, terim veya özel adın, içerdiği harflerden biri veya birkaçı ile daha kısa olarak ifade edilmesi ve simgeleştirilmesidir. Kısaltmalarla ilgili kurallar şunlardır:



1. Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları genellikle her kelimenin ilk harfinin büyük olarak yazılmasıyla yapılır: TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi), TDK (Türk Dil Kurumu), ABD (Amerika Birleşik Devletleri); KB (Kutadgu Bilig); TD (Türk Dili), TK (Türk Kültürü), TDED (Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi); B (batı), D (doğu), G (güney), K (kuzey); GB (güneybatı), GD (güneydoğu), KB (kuzeybatı), KD (kuzeydoğu).



Ancak bazen kelimelerin, özellikle son kelimenin birkaç harfinin kısaltmaya alındığı da görülür. Bazen de aradaki kelimelerden hiç harf alınmadığı olur. Bu tür kısaltmalarda, kısaltmanın akılda kalabilmesi için yeni bir kelime oluşturma amacı güdülür: BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi), İLESAM (İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği), TÖMER (Türkçe Öğretim Merkezi).



Gelenekleşmiş olan T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) ve T. (Türkçe) kısaltmalarının dışında büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta kullanılmaz.



2. Element ve ölçülerin uluslararası kısaltmaları kabul edilmiştir: C (karbon), Ca (kalsiyum), Fe (demir); m (metre), mm (milimetre), cm (santimetre), km (kilometre), g (gram), kg (kilogram), l (litre), hl (hektolitre), mg (miligram), m² (metre kare), cm² (santimetre kare).



3. Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarıyla element ve ölçülerin dışında kalan kelime veya kelime gruplarının kısaltılmasında, ilk harfle birlikte kelimeyi oluşturan temel harfler dikkate alınır. Kısaltılan kelime veya kelime grubu; özel ad, unvan veya rütbe ise ilk harf büyük; cins isim ise ilk harf küçük olur: Alm. (Almanca), İng. (İngilizce), Kocatepe Mah. (Kocatepe Mahallesi), Güniz Sok. (Güniz Sokağı), Prof. (Profesör), Dr. (Doktor), Av. (Avukat), Alb. (Albay), Gen. (General); is. (isim), sf. (sıfat), hzl. (hazırlayan), çev. (çeviren), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), kim. (kimya).



* * *

Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır: cm'yi, kg'dan, mm'den, YKr’un. Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde ise kısalt*manın son harfinin okunuşu esas alınır: BDT'ye, TDK’den, THY'de, TRT'den, YTL’nin. Ancak kısaltması büyük harflerle yapıldığı hâlde bir kelime gibi okunan kısaltmalara getirilen eklerde kısaltmanın okunuşu esas alınır: ASELSAN'da, BOTAŞ'ın, NATO'dan, UNESCO'ya.



Sonunda nokta bulunan kısaltmalar kesmeyle ayrılmaz. Bu tür kı*saltmalarda ek, noktadan sonra ve kelimenin okunuşuna uygun olarak yazılır: Alm.dan, İng.yi, vb.leri.



Tonsuz (sert) ünsüzle biten kısaltmalar, ek aldıkları zaman oku*nuşta tonsuz ses tonlulaştırılmaz: AGİK'in (AGİĞ'in değil), CMUK'un (CMUĞ'un değil), RTÜK'e (RTÜĞ'e değil), TÜBİTAK'ın (TÜBİTAĞ'ın değil).



Ancak birlik kelimesiyle yapılan kısaltmalarda söyleyişte k'nin yumuşatılması normaldir: ÇUKOBİRLİK'e (söylenişi ÇUKOBİRLİĞE), FİSKOBİRLİK'in (söylenişi FİSKOBİRLİĞİN).



KISALTMALAR DİZİNİ



A

Alay



AA

Anadolu Ajansı



AAFSE

Güney Avrupa Müttefik Hava Kuvvetleri (Allied Air Forces Southern Europe)



AAM

Atatürk Araştırma Merkezi



AB

Avrupa Birliği



ABD

Amerika Birleşik Devletleri



ABS

Motorlu taşıtlarda fren sistemi (Antilock Braking System)



ADSL

Asimetrik sayısal abone hattı (Asymmetric Digital Subscriber Line)



AET

Avrupa Ekonomik Topluluğu



AFP

Fransız Basın Ajansı (Agence France Press)



Age

Adı geçen eser



AGİK

Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı



AGİT

Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı



agm.

Adı geçen makale



agy.

Adı geçen yayın



AI

Uluslararası Af Teşkilatı (Amnesty International)



AID

Uluslararası Kalkınma Ajansı (Agency for International Development)



AIDS

Edinilmiş bağışıklık yetersizliği belirtisi (Acquired immune deficiency syndrome)



AİHM

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi



AİHS

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi



AK

Avrupa Konseyi



AKBİL

Akıllı bilet



AKDTYK

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu



AKM

Atatürk Kültür Merkezi



AKPM

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi



AKUT

Arama Kurtarma Teşkilatı



Alb.

Albay



Alm.

Almanca



anat.

Anatomi



ant.

Antropoloji



AO

Anonim ortaklık



AOÇ

Atatürk Orman Çiftliği



AÖF

Açıköğretim Fakültesi



AP

ABD Haber Ajansı (Associated Press)



APS

Acele Posta Servisi



Apt.

Apartman, apartmanı



Ar.

Arapça



ARGE

Araştırma geliştirme



Arş. Gör.

Araştırma Görevlisi



ark.

Arkeoloji



As.

Asker, askerî, askerlik



Asb.

Astsubay



ASELSAN

Askerî Elektronik Sanayii



As. İz.

Askerî İnzibat



ASKİ

Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi



ASO

Ankara Sanayi Odası



AST

Ankara Sanat Tiyatrosu



astr.

Astronomi



astrol.

Astroloji





Anonim şirket



AŞTİ

Ankara Şehirler Arası Terminal İşletmesi



AT

Avrupa Topluluğu



Atğm.

Asteğmen



atm.

Atmosfer



ATO

Ankara Ticaret Odası





Anadolu Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi



Av.

Avukat



B

Batı, bay



BAE

Birleşik Arap Emirlikleri



bağ.

Bağlaç



BAĞ-KUR

Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu



BBC

İngiliz Radyo Televizyon Kurumu (British Broadcasting Corporation)



BCG

Verem aşısı (Bacillus Calmette Guèrin)



Bçvş.

Başçavuş



BDDK

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu



BDT

Bağımsız Devletler Topluluğu



BE

Büyükelçi



belgeç

Belgegeçer (faks)



bitb.

Bitki bilimi



biy.

Biyoloji



bk.

Bakınız



Bl.

Bölük



bl.

Bilişim



BM

Birleşmiş Milletler



Bn.

Bayan



Bnb.

Binbaşı



bot.

Botanik



BOTAŞ

Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi



Böl.

Bölüm



bs.

Baskı, basım



Bşk.

Başkan, başkanlık, başkanı, başkanlığı



BUE

Avrupa Birliği Bankası (Bank of Union European)



Bul.

Bulvar, bulvarı



Bulg.

Bulgarca





Boğaziçi Üniversitesi



C

Cilt



Cad.

Cadde, caddesi



CAEC

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (Consultative Assembly of European Council)



cal

Kalori



CAO

Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (Civil Aviation Organization)



CC

Konsolosluk birimi (Corps Consulaire)



CD

Kordiplomatik (Corps Diplomatique)



CDH

Avrupa İnsan Hakları Adalet Divanı (Cour Europeenne des Droits de l’Homme)



CE

Avrupa Konseyi (Council of Europe)



CENTO

Merkezî Antlaşma Örgütü (Central Treaty Organization)



CIA

ABD Merkezî Haber Alma Teşkilatı (Central Intelligence Agency)



CIF

Maliyet-sigorta-navlun (cost, insurance, freight)



CIOS

Uluslararası Bilimsel Organizasyon Konseyi (Conseil International pour l’Organisation Scientifique)



CIP

Taşıma ve sigorta bedeli ödenmiş olarak teslim



CIP

Ticaretle uğraşan önemli kişiler (Commercially Important Person)



cm

Santimetre



CMUK

Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu



CNRS

Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi (Centre National de la Recherche Scientifique)



coğ.

Coğrafya



COMECON

Doğu Bloku Ülkeleri Karşılıklı Ekonomik Yardım Konseyi (Council for Mutual Economic Asistance)



cos

Kosinüs



CSO

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası



Cum. Bşk.

Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanlığı





Cumhuriyet Üniversitesi



ÇAYKUR

Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü



çev.

Çeviren



ÇS

Çimento Sanayisi



ÇUKOBİRLİK

Çukurova Pamuk Tarım Satış Kooperatifleri Birliği



ÇÜ

Çankaya Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi



Çvş.

Çavuş



D

Doğu



dal

Dekalitre



dam

Dekametre



DAP

Doğu Anadolu Projesi



db.

Dil bilimi



dbl.

Dil bilgisi



DDT

Böcek öldürücü (Dichloro-diphenol-trichloro-ethane)



DDY

Devlet Deniz Yolları



DEÜ

Dokuz Eylül Üniversitesi



dg

Desigram



DGM

Devlet Güvenlik Mahkemesi



DGS

Dikey Geçiş Sınavı



DHMİ

Devlet Hava Meydanları İşletmesi



DİE

Devlet İstatistik Enstitüsü



dk.

Dakika



dl

Desilitre



DLH

Demiryollar Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü



dm

Desimetre



DMO

Devlet Malzeme Ofisi



DNA

Deoksirübo nükleik asit



Doç.

Doçent



doğ.

Doğum tarihi



DPT

Devlet Planlama Teşkilatı



Dr.

Doktor



drl.

Derleyen



DSİ

Devlet Su İşleri



DSÖ

Dünya Sağlık Örgütü



DT

Devlet Tiyatroları



DTCF

Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi



DTÖ

Dünya Ticaret Örgütü





Dicle Üniversitesi



Dz. Kuv.

Deniz Kuvvetleri



Dz. Kuv. K.

Deniz Kuvvetleri Komutanı, Komutanlığı



dzl.

Düzenleyen





EAC

Avrupa İş Birliği Örgütü (European Association for Cooperation)



EAT

Eski Anadolu Türkçesi



EBU

Avrupa Yayın Birliği (European Broadcasting Union)



Ecz.

Eczacı



ed.

Edebiyat, editör



EEG

Beyin akım grafiği (Elektroensefalogram)



EFT

Elektronik fon transferi



EFTA

Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi/Birliği (European Free Trade Area/Association)



EGO

Elektrik, Gaz, Otobüs İşletmeleri (Ankara Belediyesi)



EİEİ

Elektrik İşleri Etüt İdaresi



EKG

Kalp akım grafiği (Elektrokardiyogram)



ekon.

Ekonomi



EMG

Kas akım grafiği (Electromyographie)



EMK

Elektromotor kuvvet



Ens.

Enstitü, enstitüsü



EPA

Avrupa Parlamenterler Örgütü (European Parliamentary Association)



EPDK

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu



ERDEMİR

Ereğli Demir Çelik Fabrikaları



Erm.

Ermenice



ESA

Avrupa Uzay Ajansı (European Space Agency)



ESHOT

Elektrik, Su, Hava Gazı, Otobüs, Tramvay İşletmeleri (İzmir Belediyesi)



ET

Eski Türkçe





Ege Üniversitesi



F

Fiyat, fiyatı



f.

Fiil



Fak.

Fakülte



FAO

BM Gıda ve Tarım Teşkilatı (Food and Agriculture Organization)



Far.

Farsça



FBI

ABD Federal Araştırma Bürosu (Federal Bureau of Investigation)



fel.

Felsefe



FIBA

Uluslararası Basketbol Federasyonu (Fédération Internationale de Basketball Association)



FIDE

Uluslararası Satranç Federasyonu (Fédération Internationale des Échecs)



FIFA

Uluslararası Futbol Federasyonu (Fédération Internationale de Football Association)



FILA

Uluslararası Amatör Güreş Federasyonu (Fédération Internationale des Luttes Associées)



FIR

Uçuş hattı düzenlemesi (Flight Information Region)



fil.

Filoloji, filolojisi



FİSKOBİRLİK

Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği



fiz.

Fizik



fizy.

Fizyoloji



FKB

Fizik, kimya, biyoloji



FM

Frekans modülasyonu (Frequency Modulation)



Fr.

Fransızca





Fırat Üniversitesi



G

Güney



g

Gram



GAP

Güneydoğu Anadolu Projesi



GATA

Gülhane Askerî Tıp Akademisi



GAZÜ

Gaziantep Üniversitesi



GB

Bilgisayarda bellek birimi (Gigabyte)



GB

Güneybatı



GB

Gümrük Birliği



GD

Güneydoğu



Gen.

General



geom.

Geometri



gn.

Genel



Gnkur.

Genelkurmay



GOÜ

Gazi Osmanpaşa Üniversitesi



Gön.

Gönderen



gr.

Gramer



Grt

Groston



GSM

Mobil cep telefonu (Global System for Mobile Communications)



GSMH

Gayrisafi millî hasıla



GSYH

Gayrisafi yurt içi hasıla





Gazi Üniversitesi



H

Hicri



HA

Harp Akademisi



HABITAT

Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı (Centre for Human Settlements)



HAVAŞ

Hava Alanları ve Yer Hizmetleri Genel Müdürlüğü



HDD

Ana bellek sürücüsü (Hard Disk Drive)



hek.

Hekimlik, hekim, hekimi



HIV

AIDS hastalığına neden olan virüs (Human Immunodeficiency Virus)



hl

Hektolitre



hlk.

Halk ağzı



hm

Hektometre



HMUK

Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu



HO

Harp Okulu



Hst.

Hastane, hastanesi



Hs. Uzm.

Hesap Uzmanı



huk.

Hukuk





Hacettepe Üniversitesi



Hv. Kuv.

Hava Kuvvetleri



Hv. Kuv. K.

Hava Kuvvetleri Komutanı, Komutanlığı



Hz.

Hazret



Hz.

Hizmet, hizmette



hzl.

Hazırlayan



Hz. öz.

Hizmete özel



IAAF

Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu (International Amateur Athletic Federation)



IAEA

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (International Atomic Energy Agency)



IATA

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (International Air Transport Association)



ICAO

Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (International Civil Aviation Organization)



ICJ

Uluslararası Adalet Divanı (International Court of Justice)



ICRC

Uluslararası Kızılhaç Komitesi (International Committee of the Red Cross)



IDA

Uluslararası Kalkınma Bankası (International Development Association)



IDB

İslam Kalkınma Bankası (Islamic Development Bank)



ILO

Uluslararası Çalışma Teşkilatı (International Labor Organization)



IMF

Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund)



INTERPOL

Uluslararası Cinayet Polisi Komisyonu (International Criminal Police Commission)



IOC

Uluslararası Olimpiyat Komitesi (International Olympic Committee)



IPI

Uluslararası Basın Enstitüsü (International Press Institute)



IRO

Uluslararası Mülteci Teşkilatı (International Refugee Organization)



ISBN

Uluslararası standart kitap numarası (International Standard Book Number)



ISMN

Uluslararası standart müzik numarası (International Standard Music Number)



ISO

Uluslararası Standartlar Örgütü (International Organization for Standardization)



ISSN

Uluslararası standart dizi numarası (International Standard Serial Number)



ITO

Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Birliği (International Trade Organization)



İbr.

İbranice



İETT

İstanbul Elektrik, Tünel, Tramvay İşletmesi



İKÖ

İslam Konferansı Örgütü



İMKB

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası



İng.

İngilizce



is.

İsim



İSDEMİR

İskenderun Demir Çelik Fabrikaları



İSKİ

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi



İSO

İstanbul Sanayi Odası



İsp.

İspanyolca



İŞKUR

Türkiye İş Kurumu



işl.

İşleyen



İŞOT

İstanbul Şehirler Arası Otobüs Terminali



İt.

İtalyanca



İTB

İstanbul Ticaret Borsası



İTO

İstanbul Ticaret Odası



İTÜ

İstanbul Teknik Üniversitesi



İÜ

İstanbul Üniversitesi



İZTB

İzmir Ticaret Borsası



İZTO

İzmir Ticaret Odası



J

Jandarma



JAL

Japon Hava Yolları (Japan Airlines)



Jap.

Japonca



jeol.

Jeoloji



JGK

Jandarma Genel Komutanlığı



K

Kuzey



K

Komutan, komutanlığı



KARDEMİR

Karabük Demir Çelik Fabrikaları



KB

Kuzeybatı



KBB

Kulak, Burun, Boğaz



KD

Kuzeydoğu



KDV

Katma değer vergisi



KEİ

Karadeniz Ekonomik İş Birliği



kg

Kilogram



KGB

Sovyet Gizli Haber Alma Teşkilatı (Komitet Gossudarrstvennoi Bezopastnosti)



KHK

Kanun hükmünde kararname



KİK

Kamu İhale Kurumu



kim.

Kimya



KİT

Kamu İktisadi Teşekkülü



KKK

Kara Kuvvetleri Komutanlığı



KKTC

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti



km

Kilometre



KMS

Kurumlar İçi Merkezî Eleme Sınavı



KOBİ

Küçük ve Orta Boy (Ölçekli) İşletme



KOİ

Kamu Ortaklığı İdaresi



koor.

Koordinasyon



Kor.

Kolordu



Kora.

Koramiral



Korg.

Korgeneral



KOSGEB

Küçük ve Orta Ölçekli Sanayiyi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı



KPDS

Kamu Personeli Yabancı Dil Tespit Sınavı



krş.

Karşılaştırınız



KTÜ

Karadeniz Teknik Üniversitesi



Kur.

Kurmay



Kur. Bşk.

Kurmay Başkanı, Başkanlığı





Kırıkkale Üniversitesi



l

Litre



Lat.

Latince



LCV

Lütfen cevap veriniz



LES

Lisansüstü Eğitim Giriş Sınavı



LİBOR

Londra bankaları gecelik faiz oranı



LP

Uzunçalar (Long play)



LPG

Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (Liquified Petroleum Gas)



Ltd.

Limitet



M

Miladi



m

Metre



Mac.

Macarca



Mah.

Mahalle, mahallesi



Mah.

Mahkeme, mahkemesi



man.

Mantık



mat.

Matematik



MB

Bilgisayarda bellek birimi (Megabyte)



Md.

Müdür, müdürlük, müdürlüğü



MEB

Millî Eğitim Bakanlığı



mec.

Mecaz



MGK

Millî Güvenlik Kurulu



mim.

Mimarlık



min.

Mineraloji



MİT

Millî İstihbarat Teşkilatı



MK

Medeni Kanun



MKE

Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu



MKS

Metre-Kilogram-Saat



MKYK

Merkez Karar Yönetim Kurulu



mm

Milimetre



MOSSAD

İsrail Gizli Haber Alma Örgütü





Milattan önce



MPİ

Millî Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü



MPM

Millî Prodüktivite Merkezi



MS

Milattan sonra



MSÜ

Mimar Sinan Üniversitesi



MTA

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü





Marmara Üniversitesi, Muğla Üniversitesi



Müh.

Mühendis, mühendisi, mühendislik



Mür.

Müracaat



müz.





MYK

Merkez Yönetim Kurulu



NASA

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Araştırmaları Merkezi (National Aeronautics and Space Administration)



NATO

Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (North Atlantic Treaty Organization)



NOTAM

Havacılar ve denizciler için uyarı bildirimi (Notice to Airmen)



Nö.

Nöbet, nöbetçi



Nö. Sb.

Nöbetçi subayı



Nu.

Numara



OAPEC

Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütü



ODTÜ

Orta Doğu Teknik Üniversitesi



OECD

Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı (Organization for Economic Cooperation and Development)



Okt.

Okutman



Onb.

Onbaşı



OPEC

Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı (Organization of Petroleum Exporting Countries)



Opr.

Operatör



Or.

Ordu



Ora.

Oramiral



Ord.

Ordinaryüs



Org.

Orgeneral



Ort.

Ortaklık, ortakları, ortaklığı



OSB

Organize Sanayi Bölgesi



Osm. T.

Osmanlı Türkçesi



OYAK

Ordu Yardımlaşma Kurumu



ÖİB

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı



öl.

Ölüm tarihi



ör.

Örnek



ÖSS

Öğrenci Seçme Sınavı



ÖSYM

Öğrenci Seçme Yerleştirme Merkezi



ÖTV

Özel tüketim vergisi



ÖYK

Özelleştirme Yüksek Kurulu



ÖYS

Öğrenci Yerleştirme Sınavı



öz.

Özel



ped.

Pedagoji



PEN

Uluslararası Yazarlar Birliği (International Association of Poets, Playwrights, Editors, Essayists and Novelists)



PETKİM

Petrokimya Endüstrisi Genel Müdürlüğü



PK

Posta kutusu



PO

Petrol Ofisi



POAŞ

Petrol Ofisi Anonim Şirketi



Port.

Portekizce



Prof.

Profesör



psikol.

Psikoloji



PTT

Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü



RAM

Bilgisayarda okunabilir ve yazılabilir bellek (Random Access Memory)



RC

Kızılhaç (Red Cross)



RCD

Kalkınma İçin Bölgesel İş Birliği (Regional Cooperation for Development)



RNA

Ribo nükleik asit



ROM

Bilgisayarda yalnızca okunabilir bellek (Read-Only Memory)



Ro-Ro

Gemiye taşıt indirme bindirme (rolon-roloff)



RTÜK

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu



Rum.

Rumence



Rus.

Rusça



S

Sayı



s.

Sayfa



sa.

Saat



SALT

Stratejik Silahların Sınırlandırılması Görüşmeleri (Strategic Arms Limitation Talks)



SAS

Su Altı Savunma (Komandoları)



SAT

Su Altı Taarruz (Komandoları)



Sb.

Subay



SBF

Siyasal Bilgiler Fakültesi



SEK

Süt Endüstrisi Kurumu AŞ



SEKA

Selüloz ve Kâğıt Sanayii Kurumu



sf.

Sıfat



SHÇEK

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu



SKT

Son kullanma tarihi



Sl.

Slavca



Sn.

Sayın



sn.

Saniye



snt.

Santral



Sok.

Sokak



sos.

Sosyoloji



SOS

Uluslararası yardım isteme uyarısı (Save Our Souls)



sp.

Spor



SPK

Sermaye Piyasası Kurulu



SSCB

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği



SSK

Sosyal Sigortalar Kurumu



STK

Sivil Toplum Kuruluşu



STÖ

Sivil Toplum Örgütü





Selçuk Üniversitesi



Ş

Şirket



Şb.

Şube



T.

Türkçe



t

Ton



TAEK

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu



TAI

Türk Havacılık Sanayii (Turkish Aerospace Industry)



TAO

Türk Anonim Ortaklığı



tar.

Tarih



TARİŞ

Tarım Satış Kooperatifleri Birliği



TASS

Sovyetler Birliği Telgraf Ajansı (Telegrafnoe Agentstvo Sovetskogo Soyuza)



TAŞ

Türk Anonim Şirketi



Tb.

Tabur



TBB

Türkiye Barolar Birliği



TBMM

Türkiye Büyük Millet Meclisi



T.C.

Türkiye Cumhuriyeti



TCDD

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları



TCK

Türkiye Cumhuriyeti Karayolları



TCK

Türk Ceza Kanunu



TCMB

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası



TCZB

Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası



TDÇİ

Türkiye Demir Çelik İşletmeleri



TDİ

Türkiye Denizcilik İşletmeleri



TDK

Türk Dil Kurumu



TEAŞ

Türkiye Elektrik Üretim AŞ



TEDAŞ

Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi



TEFE

Toptan eşya fiyatları endeksi



TEİAŞ

Türkiye Elektrik İletim AŞ



tek.

Teknik, teknoloji



TEK

Türkiye Elektrik Kurumu



tel.

Telefon



telg.

Telgraf



TEM

Avrupa Transit Kara Yolu (Trans European Motor Way)



TETAŞ

Türkiye Elektrik, Ticaret ve Taahhüt AŞ



TGC

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti



TGS

Türkiye Gazeteciler Sendikası



Tğm.

Teğmen



THA

Türk Haberler Ajansı



THK

Türk Hava Kurumu



THK

Türk Hukuk Kurumu



THY

Türk Hava Yolları



TIR

Uluslararası Kara Yolu Taşımacılığı (Transport International Routier)



tic.

Ticaret



TİGEM

Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü



TİKA

Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı



TİM

Türkiye İhracatçılar Merkezi



TİSK

Türkiye İşverenler Sendikası Konfederasyonu



tiy.

Tiyatro



TKAE

Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü



TKB

Türk Kadınlar Birliği



TKF

Toplu Konut Fonu



TKİ

Türkiye Kömür İşletmeleri



TL

Türk lirası



tlks.

Teleks



tls.

Telsiz



TM

Türk malı



TMMOB

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği



TMO

Toprak Mahsulleri Ofisi



TOBB

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği



TODAİE

Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü



TOEFL

Yabancı dil olarak İngilizce testi (Test of English as a Foreign Language)



TOKİ

Toplu Konut İdaresi Başkanlığı



Top.

Topçu



TP

Türk Petrolleri



TPAO

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı



TR

Türkiye



TRT

Türkiye Radyo Televizyon Kurumu



TSE

Türk Standartları Enstitüsü



TSİ

Türkiye saati ile



TSK

Türk Silahlı Kuvvetleri



TT

Türkiye Türkçesi



TTB

Türk Tabipleri Birliği



TTOK

Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu



TTKB

Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı



TTK

Türk Tarih Kurumu



Tug.

Tugay



Tuğa.

Tuğamiral



Tuğg.

Tuğgeneral



TUS

Tıpta Uzmanlık Sınavı





Trakya Üniversitesi



TÜBA

Türkiye Bilimler Akademisi



TÜBİTAK

Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu



TÜFE

Tüketici fiyatları endeksi



Tüm.

Tümen



Tüma.

Tümamiral



Tümg.

Tümgeneral



TÜPRAŞ

Türkiye Petrol Rafinerileri Anonim Şirketi



TÜRDOK

Türkiye Dokümantasyon Merkezi



TÜRKSAT

Türk uydusu (Turkish satellite)



TÜRSAB

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği



TÜTAV

Türk Tanıtma Vakfı



TV

Televizyon



TZDK

Türkiye Zirai Donatım Kurumu



TZOB

Türkiye Ziraat Odaları Birliği



UEFA

Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (Union of European Football Associations)



UFO

Tanımlanmamış Uçan Nesne (Unidentified Flying Object)



UHF

Ultra yüksek frekans (Ultra High Frequency)



UK

Birleşik Krallık, İngiltere (United Kingdom)



UN

Birleşmiş Milletler (United Nations)



UNAC

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Teşkilatı (United Nations Aid to Children)



UNESCO

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)



UNICEF

Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Yardım Fonu (United Nations International Children's Emergency Fund)



UNO

Birleşmiş Milletler Teşkilatı (United Nations Organization)



UPI

Uluslararası Basın Birliği (United Press International)



UPU

Uluslararası Posta Birliği (Universal Postal Union)



USA

Amerika Birleşik Devletleri (United States of America)



USAŞ

Uçak Sanayi AŞ





Uludağ Üniversitesi



Uzm.

Uzman



Ü

Üniversite



Üçvş.

Üstçavuş



ÜDS

Üniversiteler Arası Kurul Yabancı Dil Sınavı



ÜFE

Üretici fiyatları endeksi



ünl.

Ünlem



Ütğm.

Üsteğmen



ÜT

Üretim tarihi



vb.

Ve başkası, ve başkaları, ve benzeri, ve benzerleri, ve bunun gibi



vd.

Ve devamı, ve diğerleri



VDMK

Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler



Vet.

Veteriner



VHF

Çok yüksek frekans (Very High Frequency)



VIP

Çok önemli kişi (Very Important Person)



vs.

Vesaire



w

Elektrik güç birimi (Watt)



WAP

Kablosuz uygulama protokolü; İnternet sistemine kablosuz erişim (Wireless Application Protocol)



WB

Dünya Bankası (World Bank)



WHO

Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization)



WTO

Dünya Ticaret Örgütü (World Trade Organization)



Yrd. Doç.

Yardımcı Doçent



Yay.

Yayını, yayınları



Yb.

Yarbay



YDS

Yabancı Dil Sınavı



Yd. Sb.

Yedek subay



YKr

Yeni kuruş



YÖK

Yükseköğretim Kurulu



YÖS

Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı



YSE

Yol, Su, Elektrik Genel Müdürlüğü



YSK

Yüksek Seçim Kurulu



YTL

Yeni Türk lirası



YTÜ

Yıldız Teknik Üniversitesi



Yun.

Yunanca



YURTKUR

Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu



Y. Mim.

Yüksek mimar



Y. Müh.

Yüksek mühendis



Yüzyıl





YYÜ

Yüzüncü Yıl Üniversitesi



Yzb.

Yüzbaşı



zf.

Zarf



ZF

Ziraat Fakültesi



zm.

Zamir



ZMO

Ziraat Mühendisleri Odası



zool.

Zooloji



YAZIDA KULLANILAN DİĞER İŞARETLER



+ Toplama işareti, artı

- Çıkarma işareti, eksi, kısa çizgi

x Çarpma işareti, çarpı

÷ Bölme işareti, bölü

/ Bölme işareti, bölü, eğik çizgi

: Bölme işareti, bölü, iki nokta

Ö

Karekök işareti

= Eşitlik işareti

% Yüzde işareti

′ Üs işareti

§ Paragraf işareti

∫ Paragraf işareti

./. Çeviriniz

* Kelimeden sonra dipnot işareti; kelimeden önce varsayım işareti

° Derece işareti

¢ Dakika işareti

=> Devam işareti

®

Devam işareti; gönderme işareti

~ Benzerlik, yaklaşıklık, denklik işareti

> Büyük; dil bilgisinde çıkma işareti

< Küçük; dil bilgisinde gelişme işareti

@ Yaklaşık olarak eşit

· Bitti

*** Bölüm sonu işareti

± Eksiği veya fazlası

$ Dolar

€ Avro

@ Kuyruklu a

© Telif hakkına sahip (copyright)

® Telif hakkı alınmış (registered)



Kaynak:TDK

 

Bunları Okudunuz mu?

Hapishane Edebiyatı

Ümüş Eylül Hapishane Dergisinin 51. Sayı...
Tekirdağ Cezaevi tutsaklarınca elle yazılıp mektuplarla dağıtılan Ümüş Eylül Kültür-Sanat dergisinin Nisan-Mayıs-Haziran 2024 tarihli 51. sayısı...
TEK KİŞİLİK HÜCREDE YAZILAN BİR ÖYKÜ: DE...
               Mahallenin kimi çocukları ondan hem korkar hem de onunla uğraşmaktan vazgeçmezdi kargalar...
Duvarları delen çizgiler
Balıkesir Burhaniye yakınlarında yaşayan arkadaşlara davet. 10 Aralık'ta Insan hakları haftasında, Burhaniye Yerel Demokrasi ve Insan Hakları Gündemi...

Konuk Yazarlar

Mivan’ın bakışı Bahri’nin ağıdı/ Uğur YI...
  Neyse bir ihtimal dedik, başladık isteklerimizi sıralamaya: “Bahri arkadaş sen kuzeninin çok güzel saat yaptığını…” daha sözümü bitirmeden, “...
Utanmak/ Sıdo için/ Sevda KURAN
  Fakiri, zengini, orta hallisi, Alevi’si, Sünni’si, Ermeni'si, hacısı, hocası, orospusu, delisi ve de pavyon kabadayıları, sarhoşlarıyla...
Girit Leblebisi
  Ben vakitlice davranmış, gün batımını da izlemek için kahvelerin gürültüsünden uzakça bir bankı gözüme kestirip oturmuştum. Bir süre sonra,...