Ayhan KAVAK
Ereğli Yüksek Güvenlikli Hapishanesi
B-1-18
Ereğli/KONYA
Madde 361: Georges Simenon gençliğinde Colette’in asistanlığını yapmıştır. Colette ona, metnini şimdiki zaman dilek kipleri ve meltemlere, orman güllerine ve gök kubbelere göndermelerle süslemeden kaçınmayı öğretmiştir. Simenon, Colette’den öğrendiğini daha uç noktaya taşımıştır. Üslübu Graham Green’e benzer. Son derece çıplaktır ve sonuç olarak, sözcükler atmosferin aktarılmasına engel oluşturmaz; Komiser Maigret’in Paris yağmuru altında geçirdiği sonsuz saatleri okurken ıslaklığın ayakkabılarınıza nüfuz ettiğini hissedersiniz; arka plan adeta başkahramanıdır. (Taşın Altındaki El’den)
Madde 362: Jack Kerouac, William S. Burroughs ve Allen Ginsberg, Beat Kuşağının önde gelen yazarlarıdır. Beat Kuşağı, adını Clellon Holmes’in 1952 yılında yazdığı “Git” adlı romanından aldığı söylense de Amerika’da Beatlerin ayırdına varılması 1959 Kasım’ında çıkmış Life Dergisi’ndeki “Ortalıktaki Tek İsyan” yazısına dayanmıştır.
Madde 363: Jack Kerouac, kendine has bir doğaçlama üslubuyla pekişmiş, caz, Budizm, uyuşturucu, yoksulluk ve yollara vurma gibi konular ihtiva eden romanlar yazmıştır. Kerouac’ın yayımlanmış ilk eseri Kasaba ve Şehir’dir. Asıl ününü ise 1957’de yazdığı Yolda ile kazanmıştır.
Madde 364: William S. Burroughs (1914-1997) ise edebiyatın yanı sıra popüler kültürü de etkilemiştir. Burroughs’un bazı eserleri şöyledir: 1953’te “Keş”; 1959’da “Çıplak Şölen”; 1963’te “Yage Mektupları”.
Şair Allen Ginsberg de 1956 tarihinde yazdığı “Uluma ve Diğer Şiirler” ile tanındı.
Madde 365: Kerouac (1922-1969) hayatının son demlerinde anı olarak yazdığı “Duluoz’un Kibri” romanında Burroughs ile birlikte, 1944-1945 kışında yazdıkları bir kitaptan söz eder. Fakat bu kitap her iki yazarın ölümünden çok sonra 2009 tarihinde gün yüzüne çıkmıştır.
Madde 366: Kerouac ve Burroughs yakın arkadaşlarından birinin cinayetini öğrenmişler ve bunu örtbas etmişlerdir. Bundan dolayı başları belaya girmiştir. Bu cinayetten yola çıkarak yazımının ardından 64 yıl sonra çıkar. Kitabın adı “Ve Hipopotamlar Tanklarında Haşlandılar”dır. Kitapta, Will Denison bölümlerini Burroughs, Mike Ryko bölümlerini de Kerouac yazmıştır. Bu roman zamanında yayımlanmamış olmasına rağmen bir efsaneye dönüşmüştür.
Madde 367: Beatlerin guruları olan Kerouac, Burroughs ve Ginsberg’den esinlenerek bir karşı kültür savunucularına Beatnikler denilmiştir. Beatnikler, geleneksel toplumdan çıkmayı esas alırken caz müziği, seks, uyuşturucuyu, gizemciliği ve kendilerini yollara vurmayı bir yaşam tarzına döndürdüler. Göçebe gibi yaşamayı benimserken uyuşturucuyu kolayca sağlayabildikleri Asya, Hindistan vd. ülkelere yolculuklar yaptılar. “Savaşmayın Aşk yapın” gibi temel şiarla hareket ettiler. 1960’ların Hippiliği de Beatniklerin gelişmiş haliydi. Lakin Hippilik daha yaygın ve radikal olmuştur.
Madde 368: İngiliz şair Percy Bysshe Shelley (1792-1822), 1811 tarihinde yayımlanan “Tanrıtanımazlığın Gerekliliği” eserinin ardından okuduğu üniversiteden atılmıştır. 1816 yılında “Alastor ya da Yalnızlık Ruhu”, 1819’da da “Zincirden Kurtulmuş Prometheus”u yayımlamıştır. Shelley’in şiirlerinde akıl ve yürek dengesi tutturulmuş olsa da asıl olarak sezgilerden çok düşünceyle örülmüştür. Şiirlerinde insanı işler. İnsana reva görülen adaletsizlikleri ve açlığa mahkum edilen çocukları poetikasını merkezine almıştır.
Madde 369: Döneminde cereyan eden toplumsal olaylara duyarlı olan Shelley, Manchester kentinde düzenlenen demokrasi yanlısı bir gösteriye saldıran askerlerin 15 insanı katletmesinin ardından yazdığı “The Mask of Anarchy” (Anarşi Maskesi [1819]) kitabında tavrını şöyle dizelere dökmüştür:
“Doğrul, uyuklayıp kalkan aslanlar gibi/Alt edilemez sayıda!/Zincirlerini sallayıp dök toprağa çiy gibi/ Uykudayken üzerine düşmüş olan /Sen çoksun onlar az!”
Madde 370: ABD’de I. Dünya Savaşı’nın ardından 1920’lerde başlayarak hızlı bir ekonomik büyüme ve bireyciliğin öne çıktığı bir kültür ikame edilmiştir. 1920’lerdeki ekonomik patlama spekülatif sermayenin şişirilmesine dayanan kaygan bir zemin yaratmıştır. Amerikan burjuvazisinin ahlâksızca zenginleşmesini ve bunların toplumsal işlevsizliklerine parmak basan, F. Scott Fitzgerald, “Muhteşem Gatsby” (1925) romanı ile bu sürece adeta ayna tutmuştur.
Devamı Gelecek!
